Những định hướng chiến lược tương lai của Cảng Sài Gòn

Cảng Sài Gòn là một trong những cảng biển lớn và hoạt động lâu đời nhất ở Việt Nam, có vai trò quan trọng về kinh tế, chính trị, an ninh quốc phòng ở TP.HCM và các tỉnh khu vực phía Phía Nam. Cảng nằm sâu trong nội địa, gần trung tâm thành phố. Đây là lợi thế nhưng cũng là mặt hạn chế vì vận chuyển bằng đường bộ thường gây ách tắc giao thông, kho bãi không thể mở rộng để đáp ứng nhu cầu hàng hóa ngày càng tăng… Chính vì vậy, theo tinh thần chỉ đạo của Trung ương và Thành phố, Cảng Sài Gòn đã xác định cho mình hướng phát triển cụ thể và phù hợp với Quyết định số 1579/QĐ-TTg ngày 22/9/2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc Phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Để đóng góp vào sự phát triển kinh tế xã hội của TP.HCM, của cả nước, Cảng Sài Gòn mong muốn góp một phần vào sự phát triển chung này thông qua các dự án của mình.
Đầu tiên là định hướng Cảng Hành khách Quốc tế Nhà rồng – Khánh hội. Cảng Sài Gòn đang tiến hành các bước nghiên cứu khả thi về dự án này, một dự án sẽ mang lại việc phát triển bền vững kinh tế du lịch biển của TPHCM.
Cảng Sài Gòn với quá trình hình thành, phát triển hơn 160 năm gắn liền với lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh, do đó việc chuyển đổi công năng bến cảng Nhà Rồng – Khánh Hội thành cảng hành khách quốc tế và nội địa có quy mô hiện đại đáp ứng nhu cầu phát triển vận tải hành khách và du lịch bằng đường thuỷ của Thành phố góp phần nâng cao giá trị lịch sử cũng như kinh tế. Với một khu bến khách quốc tế hiện đại dọc theo khu Nhà Rồng – Khánh Hội, ngay trung tâm thành phố, vừa thuận tiện cho khách du lịch, vừa phù hợp với quy hoạch phát triển không gian đô thị Thành phố Hồ Chí Minh.

Dự án Cảng Hành khách tàu biển quốc tế tại Cảng Nhà rồng – Khánh hội
Ảnh: Ban truyền thông Cảng Sài Gòn

Với việc phát triển đô thị của TP.HCM, nhu cầu kết nối giao thông giữa Quận 7 và thành phố Thủ Đức bằng việc xây dựng cầu Thủ Thiêm 4 là một định hướng phát triển đúng đắn và cần thiết của Thành phố; cùng với sự phát triển đó, Cảng Sài Gòn cũng định hướng phát triển Cảng Tân Thuận trở thành Trung tâm Logistics Tân thuận, cửa ngõ TP.HCM.
Chi nhánh Công ty CP Cảng Sài Gòn – Cảng Tân Thuận (gọi tắt là Cảng Tân Thuận) là cảng trực thuộc, chủ lực của Cảng Sài Gòn không những về sản lượng xếp dỡ hàng năm mà còn góp phần không nhỏ trong việc hoàn thành các chỉ tiêu mà Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC) giao.
Khu bến Cảng Tân Thuận thuộc Cảng Sài Gòn hiện đang khai thác đối với các tàu biển có tĩnh không phù hợp với tĩnh không thông thuyền của cầu Phú Mỹ là 45m. Tổng chiều dài 783 m, gồm 04 cầu cảng chính tiếp nhận tàu biển và 01 bến sà lan. 04 cầu cảng chính có tổng chiều dài 713m, gồm K12 (dài 188m), K12A (dài 132m), K12B (dài 204m), K12C (dài 189m). Bến sà lan K12C1 dài 70m.
Vị trí dự kiến của cầu Thủ Thiêm 4 băng ngang qua hạ lưu cầu cảng K12 (đoạn giáp K12B). Các cầu cảng K12, K12A, K12C và bến sà lan K12C1 nằm ở phía thượng lưu cầu Thủ Thiêm 4. Cầu cảng K12B nằm ở hạ lưu cầu Thủ Thiêm 4. Tương lai khi cầu Thủ Thiêm 4 được xây thì Khu bến Cảng Tân Thuận sẽ được chuyển đổi công năng thành Trung tâm Logistics phân phối hàng hoá, bao gồm các dịch vụ cầu cảng, kho lạnh, kho lưu trữ bảo quản hàng hoá cao cấp phân phối cho các khu đô thị, trung tâm thương mại, siêu thị…
Hiện nay, cơ sở hạ tầng cầu cảng khu Tân Thuận đang khai thác tốt, trong khi thành phố đang thiếu các trung tâm phân phối hàng hoá. Việc tận dụng cơ sở hạ tầng cầu cảng có sẵn để vận chuyển hàng hoá cho Trung tâm này là hoàn toàn phù hợp với định hướng mới.

Dự án Trung tâm Logistics – chuyển đổi công năng tại khu bến Cảng Tân thuận.
Ảnh: Ban truyền thông Cảng Sài Gòn

Việc phát triển hạ tầng cảng tại khu vực Cát Lái và các khu vực lân cận tuy Thành phố đã dồn sức thực hiện nhiều giải pháp mạnh tay và quyết liệt nhưng tình trạng ùn tắc giao thông vẫn còn diễn biến phức tạp, nhu cầu phát triển và đưa vào khai thác Cảng Sài Gòn – Hiệp Phước là rất cấp thiết, TP.HCM có thêm một cửa ngõ thứ 2 góp phần giảm tải cho các khu vực hiện hữu.
Cảng Sài Gòn đã và đang xây dựng nhiều giải pháp đa dạng chuỗi logistics để đáp ứng với yêu cầu ngày càng đa dạng của khách hàng. Theo đó, chủ trương của Cảng là định hướng Cảng Sài Gòn – Hiệp Phước hợp tác, liên kết các hãng tàu hoặc các doanh nghiệp kinh doanh ICD nhằm đảm bảo chân hàng cho cảng.
Trong thời gian tới, Ban lãnh đạo Cảng Sài Gòn sẽ có giải pháp để khai thác mạnh nguồn hàng container. Phát huy hết công suất, khả năng hiện có để lượng hàng hóa thông qua cảng ngày càng cao. Tiếp tục tiếp thị tìm kiếm nguồn hàng, duy trì và giữ chân các khách hàng truyền thống, tạo uy tín, niềm tin cho khách hàng.

Dự án Trung tâm Khai thác Container – Logistics tại Cảng Sài Gòn – Hiệp Phước.
Ảnh: Ban truyền thông Cảng Sài Gòn

Cuối cùng là dự án Cảng Trung chuyển quốc tế Cần Giờ, một dự án chiến lược đặc biệt quan trọng của Cảng Sài Gòn trong việc thu hút và đồng hành cùng đối tác là hãng tàu lớn nhất thế giới MSC, trong việc đầu tư xây dựng và vận hành khai thác một cảng trung chuyển quốc tế tại khu vực châu Á, của toàn vùng Đông Nam Bộ, góp phần đưa Việt Nam trở thành một trung tâm trung chuyển quốc tế quan trọng trong bản đồ hàng hải của thế giới.
Hội nghị lấy ý kiến về Đề án nghiên cứu xây dựng Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ được diễn ra gần đây nhất tại trụ sở UBND TP.HCM vào sáng ngày 19/10/2023 đã thu hút sự quan tâm, chú ý của người dân và đã nhận được sự đồng thuận từ các đại diện của các bộ, ngành Trung ương, các chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành về kinh tế, quy hoạch, các nhà quản lý khai thác cảng biển trong và ngoài nước.
Đặc biệt, chiều 26-11 Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị của Hội đồng điều phối vùng Đông Nam Bộ lần thứ 2, tổ chức tại TP.HCM. Hội nghị nhằm nghe và thảo luận về quy hoạch vùng Đông Nam Bộ thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Kết luận hội nghị, Thủ tướng nhận định Đông Nam Bộ là đầu tàu kinh tế lớn nhất cả nước, với hạt nhân là TP.HCM. Đề cập một số dự án lớn trong vùng Đông Nam Bộ đang được dư luận quan tâm, Thủ tướng đặc biệt dành thời gian nói về dự án xây dựng cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ. Về các ý kiến trái chiều, Thủ tướng cho rằng: “Khi đưa ra một chủ trương lớn, vượt tầm, có tính chất đột phá, xoay chuyển tình thế không thể có sự đồng thuận hết, mà nếu chờ đồng thuận hết thì chẳng bao giờ làm được. Tư duy khác nhau sẽ cho kết quả khác nhau”.
Với dự án “siêu” cảng Cần Giờ, các doanh nghiệp vận tải biển trong nước sẽ có điều kiện phát triển do nhu cầu hình thành các tuyến vận tải gom và phân phối hàng từ cảng trung chuyển, đóng vai trò quan trọng, kích thích sự phát triển, đổi mới của các doanh nghiệp cũng như hoạt động logistics, góp phần phát triển kinh tế – xã hội; hấp dẫn các doanh nghiệp nước ngoài muốn mở rộng hoạt động kinh doanh và tiếp cận các thị trường mới, thu hút vốn đầu tư FDI vào các khu công nghiệp trong toàn vùng Đông Nam bộ…

Dự án Cảng trung chuyển quốc tế tại Cần Giờ
Ảnh: Ban truyền thông Cảng Sài Gòn

Với những định hướng tương lai trên cộng với năng lực hiện có cùng với đội ngũ CBCNV có chuyên môn, Cảng Sài Gòn từng bước khắc phục khó khăn nhưng vẫn đảm bảo thực hiện tốt chức năng nhiệm vụ được giao, luôn là cánh chim đầu đàn trong khối khai thác cảng biển của Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC) và có hiệu quả cao trong kinh doanh, đảm bảo đủ năng lực về trang thiết bị đáp ứng các yêu cầu thực tế và cam kết của Cảng về năng suất, chất lượng dịch vụ tốt nhất đến cho khách hàng.

Lê Vương Đoan Tú